« Ένα καλάθι ιστορίες…»

Φώτης Βασίλογλου

«Ένα καλάθι ιστορίες…»

Η τέχνη της καλαθοπλεκτικής στο Μεσότοπο Λέσβου

«Το να γράφεις για το παρελθόν είναι μια ανάσταση. Το παρελθόν τότε ζει μέσα στις λέξεις σου κι εσύ είσαι ελεύθερος ». Με τα παραπάνω λόγια της Τζέσαμιν Γουέστ συνοδεύει ο Φώτης Βασίλογλου την αφιέρωση του βιβλίου του «Ένα καλάθι ιστορίες…» στη μνήμη του παππού του Θυμή Γαβριήλ Βασίλογλου.

Κι είναι πραγματικά μια ανάσταση τούτο δω το έργο. Ανασταίνει το μόχθο, τα όνειρα, τις αξίες , τον κόσμο της παράδοσης που χρόνο με τον χρόνο πάει να σβήσει. Ο Φώτης ρίχνει λάδι στο λυχνάρι του, μήπως κι οι ασπέθες του φωτίσουν τη θολωμένη μας ματιά. Κι είναι πολύτιμες τούτες οι σπίθες, αυτήν εδώ την ώρα που οι εκτυφλωτικοί προβολείς της σύγχρονης τεχνολογίας πάνε να πυρπολήσουν ό,τι καλό μας κληρονόμησαν οι παππούδες μας.

Κείνο που έχει πιότερη αξία δεν είναι οι πληροφορίες που αντλούμε για την προϊστορία της καλαθοπλεκτικής , για τα υλικά, τις τεχνικές, τα είδη, ούτε φυσικά και το πολύ πλούσιο φωτογραφικό – λαογραφικό υλικό. Η συλλογή των μαρτυριών, οι συνεντεύξεις- διηγήσεις των ίδιων των καλαθοπλεκτών είναι που δίνουν άλλον αγέρα στο βιβλίο.

Ο Φώτης Βασίλογλου αφήνει τους ίδιους τους δημιουργούς να μιλήσουν για το έργο τους. Ο συγγραφέας – συλλέκτης μαρτυριών , μετά από μια σύντομη παρουσίαση των 11 καλαθοπλεκτών , παραμερίζει αφήνει το λόγο στους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Η γλώσσα, η ιδιωματική γλώσσα της Λέσβου ρέει αβίαστα. Η μεταγραφή της ντοπιολαλιάς στο γραπτό λόγο είναι μια δύσκολη υπόθεση. Δύσκολη και η ανάγνωσή της , ακόμη κι από τους ντόπιους. Και σ΄αυτό ακόμα το σημείο ο Φώτης Βασίλογλου καταφέρνει να μεταφέρει στο χαρτί τον ιδιωματικό λόγο με τέτοιον τρόπο , ώστε να είναι η ανάγνωσή του άνετη.

Δε θα τολμήσουμε να αναφερθούμε σε χαρακτηριστικά περιστατικά, λεπτομέρειες από τις διηγήσεις των καλαθοπλεκτών. Το βιβλίο πρέπει να το χαρεί ο καθένας από εμάς, να αφεθεί στο ταξίδι του χρόνου και θα δει πώς είναι τόσο ζωντανές οι αφηγήσεις που θα μουσκέψει ακολουθώντας τον καλαθοπλέκτη με τα κοφίνια του μια βροχερή νυχτιά , κάπου εκεί στις ερημιές της Δυτικής Λέσβου, ανάμεσα Μεσότοπο με Ερεσό.

Ας είσαι καλά Φωτή κι η βροχή ας ποτίζει τις λιόβεργες, τις καλαμιές, τις λυγαριές της μνήμης μας. Καλάθια να πλέκουν και πανέρια, κοφίνια της παράδοσης που μεταφέρουν την αληθινή της ζωής ανεκτίμητη πραμάτεια :

Τον Ιδρώτα και τις Αξίες του Ανθρώπου

Στρατής Γιαννίκος