26 Οκτωβρίου 2008

Η "Λευκή" της Μαύρης Θάλασσας:


Ο Αχιλλέας και τα μήλα της Έριδος


Υπάρχει ένα νησί στη Μαύρη Θάλασσα που λέγεται «Λευκή». Σε τούτο το νησί θάφτηκε ο Αχιλλέας κι οι ναυτικοί για χρόνια άραζαν και τον προσκυνούσαν σαν προστάτη τους. Έχτισαν και ναό προς τιμήν του. Το νησί ονομαζόταν και «Αχιλλέως νήσος» ή «Νήσος των Μακάρων» .Στα νέα ελληνικά νομάζεται Φιδονήσι, στα ουκρανικά Zmeinyj (δηλ. Νήσος των Φιδιών) . Στα ιταλικά λεγόταν Filoxia, , στα τουρκικά Yilan Adasi(Φιδονήσι), και στα ρουμάνικα Serpilor(Φιδονήσι) . Η περιφέρεια του νησιού είναι περίπου 2 χλμ.
Αρχικά το νησί ανήκε στην πόλη της Ολβίας, η οποία έλεγχε και μεριμνούσε για το ιερό του Αχιλλέα, ο οποίος ήταν προστάτης της. Για το νησί μίλησαν ο ποιητής Αλκαίος που αποκαλεί τον Αχιλλέα «'Αρχοντα του Πόντου», ο Φλάβιος Αρριανός, "Περίπλους Ευξείνου Πόντου" (μέσα 2ου αι. μ.Χ.) σύμφωνα με τον οποίο ο Αχιλλέας εμφανίζεται στα όνειρα των ναυτικών και τους υποδεικνύει το καλύτερο σημείο για να αγκυροβολήσουν.
Ο Φιλόστρατος αναφέρει πως κάθε βράδυ ο Αχιλλέας και η Ελένη γιορτάζουν εκεί και τραγουδούν τον έρωτά τους και απαγγέλλουν τα έπη του Ομήρου. Ο Φιλόστρατος επίσης αναφέρει ότι υπήρχαν τα αγάλματα του Αχιλλέα και της Ελένης στο ναό
Το 1837 χτίστηκε στο νησί ένας φάρος, . Αρχαιολόγοι που ερεύνησαν το νησί : N. Murzakevich ,1841, N. Pjatysheva , 1964, και S. Bulatovich το 1968. Συστηματικές ανασκαφές στη Λευκή έχουμε από Ουκρανούς αρχαιολόγους από το 1988, ( S.B. Ohotnikov και A.S. Ostroverhov). Βρέθηκαν πολλές επιγραφές, ενεπίγραφο μέρος των μαρμάρινων τοίχων του ναού του Αχιλλέα, αναθήματα και κοσμήματα αφιερωμένα στον Αχιλλέα ,πολλά νομίσματα από όλο τον αρχαίο κόσμο, , άγκυρες καθώς και όστρακα αγγείων .

ΣΗΜΕΡΑ

ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΚΑΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑ διεκδικούν το νησί και έχουν προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης . Η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται να εκδοθεί το 2009
Ας δούμε όμως τη σύγχρονη ιστορία :
Το 1877, μετά το ρωσο-τουρκικό πόλεμο, η Ρωσία έδωσε τη Ρουμανία τον έλεγχο της «Λευκής» και της Δοβρουτσάς, ως αποζημίωση για τη Ρωσική προσάρτηση της Βεσσαραβίας (από τη Ρουμανία ).

Η Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων (1947) δίνει τη Βεσσαραβία στην ΕΣΣΔ, αλλά δεν έκανε την παραμικρή αναφορά στη νήσο Λευκή.

Το 1948, οι Σοβιετικοί αναγκάζουν τη Ρουμανία (που καταλαμβάνεται από τα σοβιετικά στρατεύματα) να αποδεχθεί την παραχώρηση της «Λευκής» στην ΕΣΣΔ.
Το ίδιο έτος, το 1948, κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η ΕΣΣΔ εγκαθιστά στο νησί ραντάρ και φτιάχνει μια εντυπωσιακή στρατιωτική βάση για τον έλεγχο της θαλάσσιας και εναέριας κυκλοφορίας

Μετά το 1991, ανέλαβε τον έλεγχο του νησιού η Ουκρανία , παρόλο που η Ρουμανία με συνέπεια υποστήριξε ότι θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο έδαφός της. Σύμφωνα με τη ρουμανική πλευρά, στις συνθήκες ειρήνης του 1918 και 1920 μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η νήσος είχε θεωρηθεί τμήμα της Ρουμανίας, και ότι δεν αναφέρεται στην Συνθήκη του 1947 περί αλλαγής συνόρων μεταξύ της Ρουμανίας και της Σοβιετικής Ένωσης.
Σήμερα η στρατιωτική βάση της Ουκρανίας στο νησί ελέγχει την εναέρια κυκλοφορία και καλύπτει ολόκληρη την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου έως τις ακτές της Λιβύης. Μία φρεγάτα, ένα περιπολικό πλοίο και ένα ή δύο υποβρύχια παρέχουν την προστασία της στρατιωτικής βάσης που βρίσκεται στο νησί.

Στις 16 Σεπτεμβρίου 2004, η ρουμανική πλευρά έφερε την υπόθεση κατά της Ουκρανίας στο Διεθνές Δικαστήριο στο πλαίσιο διαφοράς σχετικά με τα θαλάσσια όρια μεταξύ των δύο κρατών στην Εύξεινου Πόντου, υποστηρίζοντας ότι το νησί δεν έχει κοινωνικο-οικονομική σημασία . Η απόφαση αναμένεται να ληφθεί το 2009. Το θέμα είναι ότι το Διεθνές Δικαστήριο θα αποφασίσει μάλλον με βάση του αν η ΛΕΥΚΗ είναι βραχονησίδα ή νησί. Αν θεωρηθεί βραχονησίδα, τότε σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα θαλάσσια όρια μεταξύ της Ρουμανίας και της Ουκρανίας πρέπει να ορισθούν χωρίς να ληφθεί υπόψη η Λευκή. Αν η «ΛΕΥΚΗ» είναι ένα νησί, θα θεωρηθεί ως υφαλοκρηπίδας της Ουκρανίας , οπότε και περνάει στην επικράτεια της.
Οι Ρουμάνοι υποστηρίζουν ότι ότι οι Ουκρανοί ανέπτυξαν και εγκατέστησαν κατοίκους στη ΛΕΥΚΗ για να της προσδώσουν το χαρακτήρα νησιού κι ότι αυτό αποτελεί παραβίαση της ρουμανικής-ουκρανικής συνθήκης του 1997, η οποία όριζε ότι το νησί θα πρέπει να παραμένει ακατοίκητο.

Σημειωτέον ότι η υπόθεση έχει και ελληνικό ενδιαφέρον, μιας και αν θεωρηθεί βραχονησίδα…… αν θεωρηθεί νησί ………. Σημειωτέον ότι στην αρχαιότητα οι ναυτικοί άφηναν στο νησί προς τιμήν του Αχιλλέα κατσίκια…….αν σας λέει τίποτα …αυτό. Σημειωτέον ότι η Ουκρανία που αυτή τη στιγμή κατέχει το νησί , θεωρεί ως χωρικά της ύδατα τα ….. 12 κι όχι τα 6 μίλλια …. Σημειωτέον ότι…….πίσω από όλα αυτά βρίσκεται το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της περιοχής . Δεν είναι τυχαίο ότι η Μεγάλη Βρεταννία υποστηρίζει την Ουκρανία , αν αναλογιστούμε ότι BP και Royal Dutch / Shell υπέγραψαν συμβάσεις με την Ουκρανία.

Μήπως για να μην έχουν πρόβλημα οι Ουκρανορουμάνοι , λέω μήπως, θα μπορούσαν οι αξιότιμοι Δικαστές της Χάγης να αποκαταστήσουν μια ιστορική αδικία χιλιάδων ετών και….. να επιδικάσουν το νησί στην Ελλάδα; Έτσι κι αλλιώς ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ήταν και ΕΝΑΙ ΠΟΝΤΑΡΧΗΣ (άλλοι έχουν μικρότερα αξιώματα, βλέπε Πλανητάρχης).
Έτσι κι αλλιώς ο Αχιλλέας ήταν Έλλην και τα μήλα της Έριδος ελληνικά ήταν . Κύριοι δικαστές , μπορεί να είμαι Έλλην, ανορθόγραφος δεν είμαι… και δεν κάνω λάθος όταν γράφω «μήλα».

Στρατής Γιαννίκος

1 σχόλιο:

ΦΑΙΔΩΝ ΘΕΟΦΙΛΟΥ είπε...

Πολύ ενδιαφέρον και στέρεο κείμενο Στρατή μου. Το απόλαυσα. Οι επιλογές σου είναι εξαιρετικές και... γράμματα γνωρίζεις.